นุภาพแห่งความดี

โดย : admin | เมื่อ : 2017-04-18 14:55 | เข้าชม : 1628

O ความทุกข์นานาประการที่ต่างได้พบได้เห็น
ได้ประสบกันอยู่ทุกวันนี้มีกิเลสเป็นเหตุทั้งสิ้น

แทบทุกคนรู้จักคำว่า “กิเลส” รู้ว่ากิเลส หมายถึง ความโลภ ความโกรธ ความหลงแต่ส่วนมากก็สักแต่ว่ารู้เท่านั้น ไม่เข้าใจเพียงพอสมควรจึงไม่รู้ว่าในบรรดาสิ่งที่น่ารังเกียจน่ากลัวทั้งหมด...กิเลสเป็นที่หนึ่งกิเลสน่ารังเกียจน่ากลัวที่สุด

เพื่อบริหารจิต ควรพยายามพิจารณาให้เห็นความน่ารังเกียจน่ากลัวของกิเลสซึ่งที่จริงก็มิใช่ว่าจะเป็นสิ่งเห็นได้ยากจนเกินไปนักทุกเวลานาทีกิเลสแสดงความน่ารังเกียจน่ากลัวให้ปรากฏมิได้ว่างเว้น มิได้หลบซ่อนแต่อย่างเปิดเผย อย่างอึกทึกครึกโครมทีเดียว

การประหัตประหารกัน ลักขโมยฉ้อโกงกัน โกงกินกันใส่ร้ายป้ายสีแอบอ้างทำลายกันด้วยวิธีต่างๆ ก่อให้เกิดความสูญเสียชอบช้ำทุกข์โศกสลดสังเวชมากบ้างน้อยบ้าง ทั้งหมดนี้ไม่ได้เกิดจากอะไรอื่น แต่เกิดจากกิเลส

กิเลสมีอิทธิพลอย่างยิ่ง สามารถก่อให้เกิดดังกล่าวได้และสามารถก่อได้อย่างไม่หยุดยั้ง อย่างไม่ต้องพักเหนื่อยความทุกข์นานประการที่ต่างได้พบได้เห็นได้ประสบกันอยู่ทุกวันนี้มีกิเลสเป็นเหตุทั้งสิ้น

O กิเลสตัวโลภะหรือราคะ ปรากฏให้เห็นอยู่กันทั่วไป
โดยเฉพาะกิเลสที่ปรากฏอยู่ในใจของตนเอง

แม้ต้องการจะเห็นโทษ เห็นความน่ารังเกียจน่ากลัวของกิเลสก็พึงทำใจให้มั่นคงว่าต้องการเช่นนั้นจริงต้องการจะรู้จักโทษของกิเลสและหน้าตาที่น่าเกลียดน่ากลัวของกิเลสจริง

เมื่อทำความแน่วแน่มั่นคงเช่นนั้นแล้ว ก็จะสามารถรู้จักกิเลสได้อย่างแน่นอนตั้งแต่ชีวิตเริ่มต้นในวันใหม่ทีเดียว แม้มีสติตั้งใจจะดูหน้าตาของกิเลสก็จะเห็นไม่ว่ากิเลสของเราเองหรือกิเลสของผู้ใดอื่นก็จะเห็น

กิเลสตัวโลภะหรือราคะปรากฏให้เห็นอยู่ทั่วบ้างทั่วเมืองที่ไม่เห็นกันก็เพราะเห็นแล้วไม่มีสติรู้ว่าเห็นกิเลสโดยเฉพาะกิเลสที่ปรากฏอยู่ในใจตนเองยิ่งพากันละเลย มีโลภะหรือราคะอยู่ท่วมหัวใจก็หามีสติรู้ไม่ว่านั่นเป็นโลภะหรือราคะ

ความอยากได้นั่นอยากได้นี่ โดยเฉพาะที่จะต้องใช้ความพยายามที่ไม่ชอบเพื่อให้ได้สมปรารถนา คือ ความโลภที่เด่นชัดซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นการอยากได้ทรัพย์สินเงินทองข้าวของเท่านั้นการอยากได้ชื่อเสียงสรรเสริญเกียติยศบริวาร โดยเฉพาะที่ไม่สมควรก็เป็นความโลภหรือราคะเช่นเดียวกัน

O พึงทำความเข้าใจในเรื่องของความโลภให้ถูกต้อง

พึงทำความเข้าใจในเรื่องความโลภให้ถูกต้อง ถ้าเข้าใจเพียงแคบๆ ว่า หมายถึงการอยากได้ หรือแสวงหาอย่างไม่ชอบซึ่งสมบัติพัสฐานเท่านั้นก็จะไม่รู้จักกิเลสอย่างถ่องแท้ จะไม่แก้ไขจิตใจที่มุ่งมาดปรารถนาความมีหน้ามีตามีบริษัทบริวารซึ่งอาจนำให้ทำไม่ถูกไม่ชอบได้ด้วยอำนาจความมุ่งมาดปรารถนาที่เป็นโลภะนั้น

O ใจที่มีโลภะหรือราคะท่วมทับ จะเป็นปกติสม่ำเสมอ
ส่วนโทสะจะเกิดเป็นครั้งคราวเท่านั้น

ยุคนี้สมัยนี้ การฆ่ากันทำลายกันส่วนใหญ่ มิได้เกิดจากมีโทสะความโกรธเป็นเหตุแต่เกิดจากโลภะความโลภ เป็นเหตุมากกว่า แม้ไม่พิจารณาให้รอบคอบก็จะรู้สึกเหมือนว่ากิเลสกองโลภะ หรือ ราคะ ไม่มีโทษร้ายแรงนัก ที่จริงมีโทษหนักนัก

ใจที่มีโลภะ หรือราคะท่วมทับ จะเป็นไปอยู่เป็นปกติสม่ำเสมอส่วนโทสะจะเกิดเป็นครั้งคราวเท่านั้น จึงควรพิจาณากิเลสกองโลภะหรือราคะให้เป็นพิเศษ

O การยกย่องคนดี หลีกเลี่ยงคนไม่ดี
แสดงถึงความมีสัมมาทิฐิ...ความเห็นชอบเห็นถูก

การยกย่องคนดี หลีกเลี่ยงคนไม่ดี เป็นการแสดงความมีสัมมาทิฐิ ความเห็นชอบเห็นถูก

การทำใจว่ากรรมของผู้ใด ผลเป็นของผู้นั้น เป็นสัมมาทิฐิ ความเห็นชอบเห็นถูกแต่การแสดงออกหรือการปฏิบัติต้องไม่เป็นแบบชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์การปฏิบัติเช่นนั้นไม่ใช่สัมมาทิฐิ เรื่องของใจกับเรื่องการแสดงออกจำเป็นต้องแยกจากกันให้ถูกต้องตามเหตุผล จึงจะเป็นสัมมาทิฐิ

O การทำความดีแต่ละครั้งนั้น ไม่ใช่ว่าผู้ทำจะได้รับ
ผลดีด้วยตนเองเท่านั้นแต่ย่อมเกิดแก่ผู้อื่นด้วย

ทุกคนเป็นบุถุชน ย่อมยังต้องการกำลังใจ คือ ต้องการความสนับสนุนจากผู้อื่นเป็นการยากนักที่จะมีผู้ไม่แยแสความสนับสนุนจากภายนอก มีความมั่นใจตนเองเพียงพอดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการยกย่องสนับสนุนคนทำดีเพื่อให้มีกำลังใจทำความดีให้ยิ่งขึ้นต่อไป

การที่มีผู้ทำความดีแต่ละครั้งนั้น ไม่ใช่ว่าผู้ทำจะได้รับผลดีด้วยตนเองเท่านั้นแต่ผลดีย่อมจักเกิดแก่ผู้อื่นด้วยเป็นแน่นอนผลดีหรือความดีที่มียู่หรือที่เกิดขึ้นนั้น มีอานุภาพกว้างขวางยิ่งเป็นความดีที่ยิ่งใหญ่เพียงไรแม้จะเกิดจากการกระทำของผู้ใดผู้หนึ่งเพียงคนเดียวก็ตามผลของความดีนั้นก็สามารถแผ่ไกลไปถึงผู้อื่นได้ด้วยอย่างแน่นอนไม่ใช่ว่าผลดีจะมีขอบเขตจำกัดอยู่เฉพาะผู้ทำเท่านั้น

เพื่อให้เข้าใจชัดเจน พึงพิจารณาความจริงที่ปรากฏอยู่ ผู้ที่ตั้งใจทำความดีนั้นจะไม่มุ่งผลเฉพาะตน เช่นผู้ที่ตั้งใจมั่นจะเป็นคนซื่อสัตย์สุจริต ไม่คิดโกงจะต้องมุ่งผลเพื่อผู้อื่นด้วยเช่นมุ่งรักษาชื่อเสียงวงศ์สกุลของตนและญาติพี่น้องไม่ให้เสื่อมเสียเพราะความคดโกงของตน ไม่ได้มุ่งจะให้ใครยกย่องสรรเสริญตนเองเท่านั้น

อันความมุ่งคำนึงถึงผู้อื่นด้วยนี้เป็นธรรมดาสำหรับผู้มุ่งทำความดีด้วยใจจริงอาจแตกต่างกันเพียงว่าจะคำนึงถึงผู้อื่นได้ไกลตัวออกไปมากน้อยเพียงไรเท่านั้นทุกคนพึงตระหนักในความจริงนี้ และให้ความใส่ใจในการทำความดีของผู้อื่นแม้จะเพียงผู้อื่นที่เกี่ยวข้องใกล้ชิดกับตนก็ยังดี

O เมื่อผู้ใดผู้หนึ่งทำความดี
ควรแสดงความรับรู้อย่างชื่นชมให้เขาได้รู้เห็น

เมื่อผู้ใดผู้หนึ่งทำความดี ได้รู้ได้เห็นเข้าอย่างน้อยก็ควรแสดงความรับรู้อย่างชื่นชมให้ผู้ทำความดีนั้นรู้เห็นเพื่อเป็นกำลังใจ เพื่อส่งเสริมให้ไม่ท้อแท้เหนื่อยหน่าย ต่อการที่จะทำความดีต่อไปอย่างมากก็ให้เกิดความซาบซึ้งชื่นชมในความดีของผู้อื่นอย่างจริงจับและที่ไม่ควรยกเว้นก็คือ ให้คิดว่าผู้ทำความดีนั้นไม่ได้ทำเพื่อตัวเขาเองเท่านั้นแต่เขาทำเพื่อเราด้วย

O ความดีนั้นมีอานุภาพยิ่งใหญ่
มีอานุภาพกว้างไกลมหัศจรรย์เป็นยิ่งนัก

อันบรรดาผู้ทำคุณงามความดีเพื่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์นั้นไม่ใช่เป็นผู้เดียวที่ได้รับผลดีเราทุกคนแม้จะได้ร่วมทำความดีนั้นด้วยหรือไม่ได้ทำด้วยเลยก็ตามก็ย่อมต้องมีส่วนได้รับผลดีจากการกระทำของบรรดาผู้ทำความดีดังกล่าวด้วยทั้งหมด

ความดีอื่นก็เช่นกัน เช่น บรรดาผู้ถือศีลทั้งหลายเป็นต้นไม่ได้เป็นผู้เดียวหรือพวกเดียวที่ได้รับผลดีจากการรักษาศีลอันเป็นความดีอย่างยิ่งนั้น แต่บรรดาผู้ไม่ถือศีล ผู้ผิดศีลอย่างมากทั้งหลายก็ล้วนมีส่วนได้รับผลดีจากการถือศีลของผู้อื่นทั้งสิ้น กล่าวได้ว่า “ความดีนั้นมีอานุภาพยิ่งใหญ่ กว้างไกลมหัศจรรย์นัก”

O คำแนะนำที่ประเสริฐเลิศล้ำเพียงไร
หากไม่ปฏิบัติตามก็หาเป็นคุณประโยชน์ไม่

คำแนะนำสั่งสอนตักเตือน แม้ที่ประเสริฐเลิศล้ำเพียงไรก็ตามหาอาจเป็นคุณเป็นประโยชน์แก่ผู้ใดได้ไม่หากผู้นั้นไม่ปฏิบัติตามคำแนะนำสั่งสอนตักเตือนนั้น